აპოლოგეტიკა - მიუღებელია თუ არა დასხმითი წესით ნათლობა 2 - საქართველოს ძველმართლმადიდებლური ეკლესია

საღვთისმეტყველო დისპუტი ფორუმ www.church.ge-ზე

ძველმართლმადიდებლებსა და გაბატონებული ეკლესიის მიმდევრებს შორის

მიუღებელია თუ არა დასხმითი წესით ნათლობა?

"როცა უსჯულოს ვეტყვი: სიკვდილით მოკვდები-მეთქი, შენ კი არ გააფრთხილებ მას და არაფერს ეტყვი უსჯულოს ბოროტი გზიდან ჩამოსაშორებლად, რომ გადარჩეს, მოკვდება უსჯულო იგი თავის უკეთურებაში და მის სისხლს შენ მოგკითხავ.

ხოლო თუ შენ გააფრთხილებ უსჯულოს და არ მოიქცევა თავისი უსჯულოებისაგან და ბოროტი გზიდან, თავის უსჯულოებაში მოკვდება, შენ კი გადარჩენილი გყავს შენი თავი".

ეზეკიელი 3:18-19

ამ რამოდენიმე ხნის წინათ, ინტერნეტში, ვებ-ფორუმების მეშვეობით გაიმართა დისპუტი ძველმართლმადიდებელ ქრისტეანებსა და ოფიციალური ეკლესიის წევრებს შორის. ძველმართლმადიდებელთა მხრიდან დისპუტში მონაწილეობის მიზანი იყო სწორი და მართებული ინფორმაციის მიწოდება, როგორც ძველმართლმადიდებლობაზე (ზოგადად), ასევე კონკრეტულ საეკლესიო საკითხებზეც.

როგორც მოსალოდნელი იყო, ჩვენს ამ მცდელობას ობიექტურად განგვემარტა მთელი რიგი სადავო საკითხები ოფიციალურ, ე. წ. "მართლმადიდებელ" ეკლესიასა და ძველმართლმადიდებელთა შორის, მოჰყვა საკმაოდ მძაფრი რეაქცია გაბატონებული ეკლესიის ადეპტთა მხრიდან. დისპუტის პროცესში გამოიკვეთა საეკლესიო ფორუმების საერთო სტრატეგია, - ყოველგვარი საშუალებით ობსტრუქცია მოუწყონ იმ პირებს, რომლებიც ცდილობენ ამხილონ ოფიციალურ ეკლესიაში არსებულ დარღვევები და გადახრები.

იმისათვის, რათა ფართო საზოგადოებისთვის მისაწვდომი ყოფილიყო სხვადასხვა ფორუმში გამართული პოლემიკის მთელი შინაარსი და დახატულიყო ის სურათი, რაც ამ ფორუმებზე გამართული დისპუტით გამოიკვეთა, ჩვენი საიტის ადმინისტრაციამ გადაწყვიტა თავი მოეყარა ყველა ამ მასალისთვის და თემატური სახით შეეთავაზებინა ობიექტური მკითხველისთვის, რათა მან თავად განსაჯოს ვინ ვინ არის და რას ესწრაფვის.

დისპუტი ძირითადად წარმოებდა ფორუმებზე: www.church.ge; www.forum.archangels.ge და www.iveria-tv.ge/forum

ფორუმში, ძველმართლმადიდებელთა მხრიდან, მონაწილეობდა ორი პიროვნება: "ძველმართლმადიდებელი" (ფორუმზე chruc. ge) (ხოლო ფორუმებზე: forum.archangels.ge და iveria.tv.ge "odlbeliever"-ის ფსევდონიმით) და "Netvorc"-ი.

ოფიციალური ეკლესიის მხარდამჭერთა მხრიდან კი ძველმართლმადიდებელთა წინააღმდეგ გამოდიოდა მრავალი ადამიანი, რომელთა ნიკებს (ფსევდონიმებს) მკითხველი იხილავს თვით დისპუტის მასალებში, სადაც ფრჩხილებში მითითებულია ის ფორუმი, სადაც გაიმართა კონკრეტული დიალოგი და რომელშიც მონაწილეობდა კონკრეტული ფსევდონიმით გამომავალი ძველმართლმადიდებელთა ესა თუ ის ოპონენტი.

ოპონენტთა სტილსა და ლექსიკას ვტოვებთ ხელუხლებლად, ხოლო ჩვენი მხრიდან მონაწილეთა ტექსტებში შეგვაქვს უმნიშვნელო შესწორებები, რომლებიც არ არღვევენ დისპუტის შინაარსს. ძირითადად ტექსტები დავტოვეთ უცვლელად და არ მოვაცილეთ მას იმ დაძაბული ტონი, რომელიც ხშირად გააჩნდათ მოპაექრე მხარეებს, რათა მკითხველმა მთელი სიმძაფრით შეიგრძნოს მოცემულ საკითხებზე მოდავეთა განწყობა, განსახილველი საკითხებისადმი მიმართება და ის კრიტერიუმები, რითაც ისინი საკითხთა განხილვისას სარგებლობდნენ. ტექსტების განხილვისას მკითხველს ვთხოვთ გაითვალისწინოს, რომ დიალოგები ხშირად სწარმოებდა ონლაინ რეჟიმში, მოუმზადებლად, რის გამოც ორივე მხრიდან ბევრია გრამატიკული შეცდომები.

ცხადია, დისპუტები ინტერნეტ სივრცესა თუ პირდაპირ შეხვედრებზე, შესაძლოა მომავალშიც გაიმართოს, მაგრამ, ვფიქრობთ, რომ მომავალი დისპუტებისთვის ამ დიალოგებმა უკვე ჩაყარეს საფუძველი. არის თუ არა შესაძლებელი საუბრის გაგრძელება ამ ორ მხარეს შორის ამას მომავალი გვიჩვენებს. იმედს ვიტოვებთ, რომ ეს პირველი ეტაპი, რომელიც საკმაოდ დაძაბულად წარიმართა, გარკვეულწილად საფუძველს ჩაუყრის უფრო კონსტრუქციულ და მშვიდ დიალოგს.

დიალოგის მასალები საკმაოდ ვრცელია (აქ თანამიმდევრობით და თემატური შეთავსებით არის განთავსებული ზემოთდასახელებულ სამ ფორუმზე გამართული პოლემიკა), ამიტომაც, მკითხველს რომ გაუადვილდეს მხარეების ამოცნობა, შავი ფერის შრიფტით განვათავსეთ ძველმართლმადიდებელთა პასუხები, მოცისფრო შრიფტით ჩვენი ოპონენტების შრიფტი, ხოლო მოწითალო შრიფტით ის ციტატებია აღნიშნული, რომელთაც თავიანთ პასუხებში იყენებდნენ პოლემისტები.

IOANE - ჩვენმა პატივცემულმა "ძველმართლმადიდებელმა" (იმედია არ ეწყინება რადგან ძველიც და ამჟამინდელიც და თუ უფალმა ინება საუკუნოდ და უკუნისამდე მართლმადიდებლები ჩვენ ვართ), ვფიქრობ ეკლესიის ისტორია არც თუ ისე კარგად უნდა იცოდეს, არც გეოგრაფია და არც მამათა ნაშრომები. საერთოდ მას კითხვა არ უყვარს და არც ქრისტიანიბა თორემ ის მიზანმიმართულ წყაროების ძებნას კი არა ქრისტეს სჯულის მოძღვრებას შეისწავლიდა შეუდგებოდა და რასაც თვლის "ურჯულოებად" მიხვდებოდა, რომ ღვთისგანაა. უფრო კი იმაზე იფიქრებდა ისეთ გაფრთხილებას ხომ არ ვიმსახურებ "ამისთჳს გეტყჳ თქუენ: ყოველი ცოდვაჲ და გმობაჲ მიეტეოს კაცთა, ხოლო სულისა წმიდისა გმობაჲ არა მიეტეოს კაცთა" (მთ. 12თ. მუხ.31) რადგან ჩვენ ყოველი ცოცხლად მოგვამადლა უფალმა ის მადლი, რომელიც ყოველმა განვიხცადეთ, როდესაც ემბაზში ვიშვით, და თანაზიარ ვიქმენით რა სინანულის საიდუმლოსა აღვმსუბუქდით და შევერთეთ რა ქრისტეს სისხლსა და ხორც, წარსულისაგან განვთავისუფლდით. ეს უცხო არ არის მათთვის ვინც თანაზიარია იმ მადლისა, რომელიც უწყევტად მოედინება ჩვენს ეკლესიაში.

რაც შეეხება "ძველმართლმადიდებელთა" ხელზე დახვეულ კათოლიკურ წესთან გაიგივება მართლმადიდებლური დასხმითი ნათლობა. (აქვე უნდა აღვნიშნოთ ერთი ფაქტი, რომ ჩვენი ეკლესია, როგორც სრული შთაფლვით ისე დასხმით ნათლობის პრაქტიკას იყენებს, (მასალები და "ნივთმტკიცებულებები" თუ საჭირო გახდება აუცილებლად მოგაწვდით) და თუ რა აძლევს საბაბს ეს თქვენ ყველაზე კარგად იცით. ამაზე პასუხი 1990 წელს გაგცეს და თქვენ გულისხმიერებით კი არ მიუდექით შეგონებას, არამედ სიძულვილით, რის შედეგადაც მხოლოდ ის ხალხი დაუბრუნდა ჭეშმარიტ ეკლესიას თქვენი კრებულიდან ვისაც საღვთომეძიებლობა გააჩნდა) დავუბრუნდთ კათოლიკურთან გაიგივებულ მართლმადიდებლურ წეს. უნდა აღვნიშნოთ რომ კათოლიკები სანამ ამ სახელს შეიძენდნე, დასავლეთის ეკლესია გამოირჩეოდა ისეთი წესებით, რომლის დაცვათ ძველებრაულ რჯულის სიმკაცრემდე მიდიოდა. რის ფონზეც აღმოსავლური ეკლესია არასდროს ამგვარ ფორმებს არ აღიარებდა და უფრო თავისუფალი იყო. აღმოსავლეთისა და დასავლეთის ეკლესიათა განყოფის შემდეგ დასავლეთი წინა წესების საპირისპიროდ ყველაფრის გამარტივებისკენ მიიდრიკა, რაც ასევე აღმოსავლეთის ეკლესიაში მიუღებელია პკურებითი (და არა დასხმითი) ნათლობა. ოპონენტები ცდილობენ ქრისტიანული წესი როდესაც ყრმას დაიჭერს მიმქმელი ემბაზთან და მღვდელი ამოიღებს ებზადიდან წყალს და დაასხავს სამგზის, ან ზრდასრული მოიდრეკს თავს ემბაზთან და მღვდელი დაასხავს სამგზის წმ. სამების სახელით წყალს, გააიგივონ იმ ნათლობასთან, რომელიც კათოლიკებს ფუნჯით მიპკურებით აქვთ გამარტივებული და რაც უკვე ზემოთ ითქვა. ეს ყოველივე რადიკალურად განსხვავდება, იქნებ გავიხსენოთ რატომ ვიღებთ სამგზისი წყლით ნათლობას, არა ქრისტესთან თანადაფვლით? მისი სიკვდილის მიმართ? და თუ ასეა მიცვალებულს, რომელსაც ეყრება მიწა სიკვდილისას, და ნათლობისას მღვდელი ეგრეთვე აღასრულებს მის ამსოფლისაგან სიკვდილს და სულერ გაცოცხლებას, რა განასვავებს ერთმანეთს? არც არაფერი. მაგრამ მათთვის ვისაც სურს იყოს რჩეული რჯულით, რის გამოც ყველა მის ფერხთით დაეცემა, არ იცის რომ "მართალი სარწმუნოებითა სცხონდეს" და თუ კი ის თავის თავში არ ატარებს ქრისტეს, განა იუდეველებრ რჯულომიმდევრობა განამარლებს? ხოლო უმჯობესია გავიხსენოთ, რომ კორნელიუსი და მისთანა მყოფნი, წყლის გარეშე იღეს სულიწმიდა საღვთო ჩენით, რადგან უფალს ყოველივე ძალუძს. და სანამ უფლისგან განჩინებულს შეურაცხყოფთ, მანამდე შიშით გამოეძიეთ.

როდესაც რჯულმა გააჩინა მწვალებელთა, ეკლესიაში შეწყნარება, მონოფიზიტები მირონისცხებით უნდა მივიღოთ. იქნებ თქვათ ჩვენი ეკლესია როგორ იწყნარებს მონოფიზიტებს? როგორ განაჩინა რუსი–ურბნისის 1104-(5)წ. ძეგლისწერამ? არა სამგზის წყალში შთაფვლითაც? რატომ? იმის გამო რომ ჩვენთვის ეს პრობლემა უფრო მწვავეა, მათი ახლო მეზობლობის გამო. შესაბამისად როდესაც კათოლიკობა მძიმედ აქტულური გახდა შუასაუკუნეებში მათი წესჩვეულებების მკაფიო განყოფისათვის ეკლესიამ ხაზი გაუსვა მათ გამატივების, გაუბრალოებას საიდუმლოთა მიმართ.

ჩვენ არ შევეცდებით თქვენთან პოლემიკას, რადგან ეს არის თქვენი მიზანიც რომ პოლემიკაში ვიყოთ თქვენათ და ერთი და იგივეზე მრავალგზის გაცემულ პასუხზეც თავიდან ვისაუბროთ, რადგან ამით "საზრდოობთ", ამით გსურთ აქტუაკურობა საზოგადოებში. ხოლო თქვენ თავად არც კი კითხულობთ გულდასმით "ძველმართლმადიდებლები" იმ ნაშრომებს რომლებსაც მართლმადიდებელი ეკლესია გაძლევთ. ან როგორ წაიკითხავთ, (როგორც სექტებში ადეპტები ერთეულები იღებენ "ცოდნის" მიღების უფლებას) თუ გიკრძალავენ ამის წაკითხვას? ნუთუ იტყვით აარას? თუ ამას იტყვით ან მეხსიერება გღალატობთ ან ასაკით ხართ პატარა და დიდ "მამას" (მურთაზ ჩხავა) ვერ მოესწარით.

ჩვენ აქ სტატიების წერას არ ვაპირებთ. ვგეგმავთ (თუ მადლი შეგვეწევა) ახალი ვებგვერდის დამზადებას, სადაც გამოქვეყნდება მასალები არა მხოლოდ თქვენთვის საინტერესო თემებზე, არამედ ჩვენი მართლმადიდებელი ეკლესიის წევრებისათვისაც. ვფიქრობთ თუ ისე განვითარდა მოვლენები როგორც ჩაფიქრებული გვაქვს კიდევ ერთი კარგი საიტი იქნება ქართულ ინტერნეტ სივრცეში ქრისტიანთა გასახარად ბოდიშ ვიხდი თუ სადმე კატეგორიული ვიყავი და ამ სიტყვებმა მსმენელში უარყოფითი განცდები გამოიწვია, მარხვა გვიახლოვდება და შეგვეწიოს უფლის მადლი ყველას ერთად მთელს საქართველოს რომ გავერთიანდეთ ერთობით ერთად უკუნისამდე.

P.S ძალიან გთხოვთ საიტის ადმინისტრაციამ იქნებ მომწეროთ (ალბათ თვალს დამაკლდა ვერ მივაგენი თქვენს საკონტაქტო ფორმას რომ მე მოგწეროთ ) შემდეგ მისამართზე aslamazashvili@4man.ge, ჩვენ რა საკითხებზეც ვმუშაობთ ვნახეთ რომ თქვენ იგივე საქმეს შედგომიხართ გარკვეულ საკითხთან მიმართებაში და იქნებ შეთანხმებული მოქმედებებით დავეხმაროთ ერთმანეთს ინფორმაციის გაზიარებით. დაწვრილებთ თუ ელფოსტაზე მომწერთ აგისნით რაზეც გვაქვს საუბერი. გისურვებთ წარმატებებს.

afxazi - ამასთან კვლავ გთხოვ მანახო უარყოფა დასხმითი წესით ნათლობისა და მისი შერაცხვა ერეტიკულად მსოფლიო კრების, ან რჯულისკანონის მიერ. ფაქტია, რომ ამგვარი მოვლენა მოხდა IV ს-ში, რომელიც აღსრულდა ერთი წმინდანის ინიციატივით, შემდგომში მეორე წმინდანზე, რომელიც გახდა მღვდელი და თვითონაც ნათლავდა შემდგომ მრავალ ხალხს. ამ ფონზე კი არსად არ არის მითითებული, რომ ეს ფაქტი გამონაკლისად უნდა მივიჩნიოთ და ჩვენ არ უნდა მივბაძოთ მას. გინდა გამონაკლისი უძახე და გინდა სხვა რამ, მაგრამ ასეთი ფაქტი მოხდა ადრეულ ეპოქაში. და თუკი ამგვარი გამონაკლისი უმძიმეს დაბრკოლებას ქმნიდა ისეთი დიდი საიდუმლოს აღსასრულებლად, როგორც ნათლობაა, ვალდებული იყო მსოფლიო კრება, რომ განემარტა ეს მოვლენა.

ერთსაც დავამატებ, თუმცა მანამდე ვნახოთ რას წერს ბატონი ედიშერი: "უპირველესად, აღვნიშნავთ, რომ მრავალი წმინდანის "მარტვილობაში" არის უწყებული "პკურებით" და "თავზე დასხმით" მონათვლის შესახებ (წმ. აკინდინოსი და მისი მეგობრები, ჰიპატიუსი და თეოდულე, ფილიმონი, ლუპი და სხვა), მაგრამ შეიძლება მოგვიგონ, რომ ამგვარი ნათლობა უკიდურესი აუცილებლობით იყო განპირობებული. სწორედ ამ მიზეზით, ჩვენ ამჯერად გვერდს ვუვლით ზემორე ნიმუშებს და მოვუხმობთ მხოლოდ ერთ ძეგლს, რომელშიც დაწვრილებით არის აღწერილი რამდენიმე ეპისკოპოსის მიერ წარმართი მთავრის ("ეპარხოზის") საჯაროდ, საზეიმოდ სამგზისი დასხმით ნათლობა, მაშინ როცა ყოველგვარი საშუალება და ყოველგვარი შესაძლებლობა არსებობდა ხსენებული მთავრის შთაფლვითი წესით მონათვლისა. ეგევე ძეგლი თანამიმდევრულად აგვიწერს, აგრეთვე, ახალმონათლულის სამღვდელო კურთხევასა და საეკლესიო ხარისხებში მის ამაღლებას".

როგორც ჩანს დასხმითი წესით ნათლობის არაერთი ფაქტი ყოფილა ადრეულ საუკუნეებში. როგორც მახსოვს ერთ-ერთ ფაქტს ნეტარო თეოდორიტეც გადმოსცემს თავის საეკლესიო ისტორიაში. მე ძალიან მაინტერესებს როგორც არის ეს ყოველივე იშვიათი, ერთეული შემთხვევა? ამდენი ფაქტია მომხდარი და ეკლესია დუმს, მაშინ როცა თურმე ამგვარი წესით ნათლობა ერეტიკული ყოფილა და ახლიდან მონათვლას საჭიროებს. და თურმე ამგვარიწ წესი კათოლიკებს შემოუტანიათ პრაკტიკაში რამდენიმ საუკუნის შემდგომ. ჰოი საოცრებავ.

ძველმართლმადიდებელი - (ციტატა) (afxazi): "ე არ მინდა დავიჯერო, რომ ამას შეგნებულად აკეთებ. გთხოვ მოიტანო მითითებული კატეხიზმოდან სრული ტექსტი ნათლობის შესახებ".

კეთილი. ეს არის ნესტორ ყუბანეიშვილის მიერ შედგენილი კატეხიზმო, რომელიც თქვენმა საპატრიარქომ რამოდენიმეჯერ გამოსცა. წარმოგიდგენთ 1990 წლის რეპრინტულ გამოცემას.

სახელმძღვანელო მართლმადიდებელი ეკლესიის კატეხიზმოს შესასწავლად

თბილისი 1990 წ.

კატეხიზმო დაწერილია ნესტორ ყუბანეიშვილის მიერ, რომელიც ოფიციალურმა ეკლესიამ რამოდენიმეჯერ გამოსცა.

ეს არის ერთ ერთი რეპრინტული გამოცემა.

სტილი და ხაზგასმები ყველგან დაცულია

"მრწამსის მეათე წევრი იკითხება ესრედ: აღვიარებ ერთსა ნათლისღებასა მოსატევებლად ცოდვათა.

ეს მუხლი შეიცავს სწავლებას საიდუმლოთათვის, მაგრამ აქ მოხსენიებულია მხოლოდ ერთი საიდუმლო - ნათლის ღება. იმიტომ რომ ნათლის-ღება არის კარი, შემყვანებელი ქრისტეს ეკლესიაში, და კიდევ იმიტომ, რომ მრწამსის შედგენის დროს კამათი იყო, საჭიროა თუ არა მეორედ მონათვლა ზოგიერთი მწვალებელისაო და აი, ამის გადასაწყვეტად მრწამსში მოიხსენეს, საკმარისია მხოლოდ ერთხელ ნათლისღებაო.

საიდუმლო არის თვით იესო ქრისტესგან დაწესებული საღმრთო მოქმედება, რომლითაც მოქმედობს მორწმუნეზე მადლი და ძალი ღვთისა. ამ რიგად საიდუმლოში გაირჩევა: 1) საღმრთო დაწესება, 2) ხილული მოქმედება და 3) უხილავი მოქმედება ღვთის მადლისა.

ღმერთი არის ერთად ერთი წყარო და მომცემი მადლისა, ამიტომ არავის სხვას, გარდა ღვთისა, არ შეეძლო დაწესება საიდუმლოებისა, რომელშიც კაცს ენიჭება მადლი. იესო ქრისტემ, რომელიც არის თავი ეკლესიისა და რომელმაც გარდამოუვლინა მოციქულებს მადლი სულისა წმიდისა, დააწესა წმიდანი საიდუმლონი ზოგი მკვდრეთით აღდგომამდე, ზოგიც აღდგომის შემდეგ, ორმეოც დღის განმავლობაში, როცა ეცხადებოდა მოციქულებს და ასწავებდა სასუფეველისათვის ღვთისა.

რიცხვი საიდუმლოთა. მართლმადიდებელი ეკლესია აღიარებს შვიდს საიდუმლოს: ა) ნათლის-ღება; ბ) მირონ-ცხება, გ) ზიარება, დ) სინანული, ე) მღვდლობა, ვ) ქორწინება და ზ) ზეთის კურთხევა. თუმცა ყველა საიდუმლოში კაცს ეძლევა მაცხოვნებელი ძალი ღვთისა, მაგრამ თვითეულს საიდუმლოში ეძლევა განსაკუთრებული მადლი.

ნათლის-ღებაში კაცი საიდუმლოდ იშვება სულიერის ცხოვრებისათვის, მირონ-ცხებაში იღებს სულიერად აღმზრდელს და ამაღორძინებელს მადლს, ზიარებაში - სულიერად საზრდოობს; სინანულში - იკურნება სულიერ სნეულებათაგან - ცოდვათაგან; მღვდელობაში იღებს მადლს სხვების აღზრდისას სულიერ მოძღვრებით და საიდუმლოებით; ქორწინებაში იღებს მეუღლეობის, შვილების შობის და აღზრდის მაკურთხეველ მადლს; ზეთის კურთხევაში იკურნება სულიერ და ხორციელ სნეულებათაგან.

სინამდვილე საიდუმლოთა. მართლმადიდებელის ეკლესიის სწავლებით, საიდუმლო ნამდვილია და მადლი ღვთისა უეჭველად გადმოდის კაცზე მაშინ, როდესაც შესრულებულია წესიერად, სწორედ. სწორე და წესიერი შესრულება საიდუმლოსი ის არის, რომ შესრულების დროს დაცულ იქმნეს ყოველივე მოთხოვნა აღმასრულებლისა და თვით აღსრულების შესახებ.

საიდუმლოს აღმსრულებლად შეიძლება იყოს მხოლოდ კანონიერად არჩეული და ხელ-დასხმული მღვდელმთავარი და მღვდელი.

საიდუმლოს აღსრულების დროს უნდა დაცულ იქმნას და აღსრულებულ ის, რაც არის ამ საიდუმლოში უცვალებელი, ღვთისგან მოცემული კუთვნილება. თვითეულ საიდუმლოს შესრულების დროს უნდა იხმარებოდეს ის ნივთიერება, რომელიც ბრძანა თვით საიდუმლოს დამწესებელმა (მაგ. ნათლის-ღებისთვის - წყალი, მირონ ცხებისთვის - მირონი, ზიარებისთვის - პური და ღვინო და სხვა) და განსაზღვრული ხილული ნიშანი (მაგ. ნათლის-ღებაში სამ-გზის წყალში შთაფლვა და სხვა). საიდუმლოს სინამდვილისათვის საჭიროა კიდევ "მოწვევა სულისა წმიდისა და ცნობილი ფორმა სიტყვათა, რომლებითაც მღვდელი განსწმენდს საიდუმლოს ძალითა სულისა წმიდისა". მოწვევა სულისა წმიდისა და წარმოთქმა დაწესებულ სიტყვათა აძლევს გარეგან მოქმედებას საიდუმლოს შესრულების დროს - საიდუმლო-მადლიან მნიშვნელობას.

ა) ნათლის-ღება

ნათლის-ღება არის საიდუმლო, რომელშიც მორწმუნე სხეულის წყალში სამ-გზის შთაფლვით და მოწოდებით ღვთისა და მამისა და ძისა და წმიდისა სულისა განიწმიდება ცოდვისგან და მეორედ იშვება ახალ სულიერ ცხოვრებისათვის.

დაწესება ნათლის-ღებისა. ამ საიდუმლოს დაწესება შეეძლო მხოლოდ თვით ქრისტეს. ქრისტემდე იყო მხოლოდ ზოგიერთი წესი, რომელიც გარეგნობით ჰგავდა ნათლის-ღებას (მაგ. ნათლის ცემა იოანესი, ურიათა წყლით განბანა). იოანესაგან ნათლის-ღებით თვით მაცხოვარმა განსწმინდა და აკურთხა წყალიც და ნათლის-ღებაც. მაგრამ თვით დაწესება ნათლის-ღებისა, როგორც საიდუმლოსი, მოჰხდა იესოს მკვდრეთით აღდგომის შემდეგ, როცა ორმეოც დღის განმავლობაში ეცხადებოდა მოციქულებს და ასწავებდა. გამოეცხადა იესო მოციქულებს და უბრძანა: მომეცა მე ყოველი ხელმწიფება ცათა შინა და ქვეყანასა ზედა; წარვედით და მოიმოწაფენით ყოველნი წარმართნი, და ნათელს სცემდით მათ სახელითა მამისათა და ძისათა და სულისა წმიდისათა, და ასწავებდით მათ დამარხვად ყოველი, რაოდენი გამცენ თქვენ (მათ. 28:18-20); რომელსა ჰრწმენეს და ნათელ-იღოს, ჰსცხონდეს; ხოლო რომელსაც არა ჰრწმენეს დაისაჯეს (მარკოზ. 16+:16). ამ სიტყვებით ნათლის-ღება არის საიდუმლო ყველასათვის და სამუდამოდ დაწესებული აღსასრულადმდე სოფლისა. მოციქულებმა სულის წმიდის მოვლის შემდეგ ჰქადაგეს ქრისტეს მოძღვრება და ნათელ-სცეს მრავალთ. მათ შემდეგ ამ საიდუმლოს ასრულებენ მღვდლები * (სქოლიოში არის შენიშვნა: ნათლისღების შერულების უფლება აქვთ მარტო მღვდელმთავრებს და მღვდლებს, მაგრამ თუ საჭიროება მოითხოვს, მაგ. თუ ბავშვი ძალიან ავადაა, შეიძლება ეს საიდუმლო შეასრულოს ერის კაცმაც და ქალმაც; ამასთან ერის კაცმა უნდა მხოლოდ შთაფლას ბავშვი წყალში, ან ასხუროს წყალი და სთქვას: "ნათელს იღებს მონა ღვთისა (სახელი) სახელითა მამისათა..." და სხვა. შემდეგ თუ ბავშვი ცოცხალი დარჩა, მღვდელმა უნდა აღასრულოს მთელი წესი ნათლის-ღებისა, გარდა იმისა, რომ უკვე აღასრულა ერის კაცმა, ან ქალმა) (ჩვენი შენიშვნა: 1911 წლის კატეხიზმოში ასეთი შენიშვნა სქოლიოში არ არის. როგორც ჩანს ეს თანამედროვე გამომცემელთა ჩანამატია).

ხილული მხარე ნათლის-ღებისა. ნათლის-ღების საიდუმლოს ხილულს მხარეს ეკუთვნის: 1) მასალა საიდუმლოსთვის - წყალი, 2) შთაფლვა წყალში სამ-გზის და 3) სიტყვები: ნათელს იღებს მონა ღვთისა სახელითა მამისათა ამინ, და ძისათა ამინ, და სულის წმიდისათა ამინ.

უხილავი მოქმედება ნათლის-ღებისა. ნათლის-ღებაში მორწმუნე განმართლდება და განიწმიდება, როგორც პირველ ქმნილ, ისე პირად, საკუთარი ცოდვებისაგან, რომელიც უქმნია ნათლის-ღებამდე. პეტრე მოციქული, მაგ. უბრძანებდა ახალ მორწმუნეებს: შეინანეთ და ნათელ-იღეთ კაცად კაცადმან თქვენმან სახელით იესო ქრისტესითა მისატევებლად ცოდვათა. წმიდა მოციქული ანანია ეუბნება სავლეს: აღსდეგ და ნათელ იღე და განიბანენინ ცოდვანი შენნი (საქ. მოც. 22:16). პავლე მოციქული სწერს კორინთელთა, რათა განიბანენინ, განიწმინდნენ და განმართლდნენ სახელითა უფლისა იესოსითა".

(აქ შევწყვეტ ციტირებას, რადგან შემდეგ კატეხიზმოში მოდის განმარტება და სწავლება ბავშვთა ნათლისღების შესახებ, რომელიც არ ეხება ჩვენს საპოლემიკო თემას).

afxazi - მიხარია. აბა ეხლა დავაკვირდეთ და ვნახოთ რა წერია ამ ციტატაში: "სქოლიოში არის გამომცემელთა შენიშვნა: ნათლისღების შერულების უფლება აქვთ მარტო მღვდელმთავრებს და მღვდლებს, მაგრამ თუ საჭიროება მოითხოვს, მაგ. თუ ბავშვი ძალიან ავადაა, შეიძლება ეს საიდუმლო შეასრულოს ერის კაცმაც და ქალმაც; ამასთან ერის კაცმა უნდა მხოლოდ შთაფლას ბავშვი წყალში, ან ასხუროს წყალი და სთქვას: "ნათელს იღებს მონა ღვთისა (სახელი) სახელითა მამისათა..." და სხვა. შემდეგ თუ ბავშვი ცოცხალი დარჩა, მღვდელმა უნდა აღასრულოს მთელი წესი ნათლის-ღებისა, გარდა იმისა, რომ უკვე აღასრულა ერის კაცმა, ან ქალმა".

მაშ გათანაბრებულია თუ არა ამ ე.წ. გამონაკლის შემთხვევაში შთაფლვა და სხურება, ანუ დასხმა წყლისა. და კითხვა: რა ქმნის ამ შემთხვევაში გამონაკლისს?

IOANE - "ძველმართლამდიდებელი" ერთი რამ მინდა გითხრა, ისე გვიმტკიცებთ შთაფლვით ნათლობას თითქოს, ჩვენ არ აღვასრულებდეთ სრული შთაფლვით ნათლობას. როცა სახელმძღვანელო გამოიცა მითითება არის როგორც პირველსახის ნიმუშზე, სხვანაირად არც შეიძლებოდა რომ დაეწერა, ხოლო როცა გაჩნდა საზოგადოებაში პრობლემები სხვადასხვა საკითხების გათვალისწინებით, რედაქტორებმა საზოგადოებას განუმარტეს მართლმადიდებელი ეკლესიის სწავლება ასე იყო ჩვენი ეკლესიის გამოცემებში და დღემდე ასეა, როცა გვეკითხებიან როგორ ხდება ნათლობა ვპასუხობთ, –სამგზის შთაფლვით წმ. სამების სახელით, ისე როგორც ცხადლივ აღვასრულებთ. გარდა ამისა შენ რას გვთავაზობ რომ ჩვენი ეკლესიის მღვდელმსახურნი 20 საუკუნის დასაწყისში ჭეშმარიტ სარწმუნოებაზე იდგნენ? ხომ ნათელია რომ ჩვენს ეკლესიაში კანონიკური ნათლობის სახე ყოველთვის იყო? ნუთუ ერთი და იგივე ეკლესია ხან მადლმოსილია ხან შეუწყნარებელი. საბავშვო კამათი უფროა ვიდრე საკითხის ძიება.

ძველმართლმადიდებელი - (ციტატა) (afxazi): "მიხარია აბა ეხლა დავაკვირდეთ და ვნახოთ რა წერია ამ ციტატაში: სქოლიოში არის გამომცემელთა შენიშვნა: ნათლისღების შერულების უფლება აქვთ მარტო მღვდელმთავრებს და მღვდლებს, მაგრამ თუ საჭიროება მოითხოვს, მაგ. თუ ბავშვი ძალიან ავადაა, შეიძლება ეს საიდუმლო შეასრულოს ერის კაცმაც და ქალმაც; ამასთან ერის კაცმა უნდა მხოლოდ შთაფლას ბავშვი წყალში, ან ასხუროს წყალი და სთქვას: "ნათელს იღებს მონა ღვთისა (სახელი) სახელითა მამისათა..." და სხვა. შემდეგ თუ ბავშვი ცოცხალი დარჩა, მღვდელმა უნდა აღასრულოს მთელი წესი ნათლის-ღებისა, გარდა იმისა, რომ უკვე აღასრულა ერის კაცმა, ან ქალმა.მაშ გათანაბრებულია თუ არა ამ ე.წ. გამონაკლის შემთხვევაში შთაფლვა და სხურება, ანუ დასხმა წყლისა.და კითხვა: რა ქმნის ამ შემთხვევაში გამონაკლისს?"

აფხაზ, მე წინდაწინვე ვიცოდი, რომ თქვენ სწორედ ამ სქოლიოს გამო მაბეჭდვინებდით კატეხოზმოს სწავლებას ნათლისღების შესახებ. ჩემი ობიექტურობის გამო დაგთანხმდით ამ თხოვნაზე. თუმცა, ჩემთვის სქოლიოს შენიშვნა დიდ სიცხადეს ვერ შეიტანს ამ საკითხში, რადგან ეს სქოლიო გახლავთ თანამედროვე გამომცემელთა დანამატი. 1911 წლის გამოცემაში არავითარი სქოლიო არ არის. რომც იყოს და მე მეშლებოდეს, მაინც ვერ შეცვლის ვერაფერს, პირიქით, ეს აჩვენებს, რომ 1911 წლისთვის საქართველოში უკვე დამკვიდრებული ყოფილა წყალგადავლებითი ნათლობა (ეს იმ შემთხვევაში თუ მე ვცდები, და 1911 წლის გამოცემაში აღმოჩნდება ასეთი სქოლიო).

აქვე მინდა გიპასუხოთ იმ გამონაკლისებზეც ედ. ჭელიძე რომ წერს. თქვენ მეკითხებით:

(ციტატა) (afxazi): "ერთსაც დავამატებ, თუმცა მანამდე ვნახოთ რას წერს ბატონი ედიშერი: ციტატაუპირველესად, აღვნიშნავთ, რომ მრავალი წმინდანის "მარტვილობაში" არის უწყებული "პკურებით" და "თავზე დასხმით" მონათვლის შესახებ (წმ. აკინდინოსი და მისი მეგობრები, ჰიპატიუსი და თეოდულე, ფილიმონი, ლუპი და სხვა), მაგრამ შეიძლება მოგვიგონ, რომ ამგვარი ნათლობა უკიდურესი აუცილებლობით იყო განპირობებული. სწორედ ამ მიზეზით, ჩვენ ამჯერად გვერდს ვუვლით ზემორე ნიმუშებს და მოვუხმობთ მხოლოდ ერთ ძეგლს, რომელშიც დაწვრილებით არის აღწერილი რამდენიმე ეპისკოპოსის მიერ წარმართი მთავრის ("ეპარხოზის") საჯაროდ, საზეიმოდ სამგზისი დასხმით ნათლობა, მაშინ როცა ყოველგვარი საშუალება და ყოველგვარი შესაძლებლობა არსებობდა ხსენებული მთავრის შთაფლვითი წესით მონათვლისა.

ეგევე ძეგლი თანამიმდევრულად აგვიწერს, აგრეთვე, ახალმონათლულის სამღვდელო კურთხევასა და საეკლესიო ხარისხებში მის ამაღლებას.როგორც ჩანს დასხმითი წესით ნათლობის არაერთი ფაქტი ყოფილა ადრეულ საუკუნეებში. როგორც მახსოვს ერთ-ერთ ფაქტს ნეტარო თეოდორიტეც გადმოსცემს თავის საეკლესიო ისტორიაში. მე ძალიან მაინტერესებს როგორც არის ეს ყოველივე იშვიათი, ერთეული შემთხვევა? ამდენი ფაქტია მომხდარი და ეკლესია დუმს, მაშინ როცა თურმე ამგვარი წესით ნათლობა ერეტიკული ყოფილა და ახლიდან მონათვლას საჭიროებს. და თურმე ამგვარიწ წესი კათოლიკებს შემოუტანიათ პრაკტიკაში რამდენიმ საუკუნის შემდგომ.

ჰოი საოცრებავ."

ძველმართლმადიდებელი - ბ-ნო აფხაზ, გამონაკლისთა კატეგორიები არსებობს. ის გამონაკლისები, რომლებზეც ბ-ნი ჭელიძე (და არა მარტო ის, არქიმ. რაფაელსაც აქვს ჩვენს წინააღმდეგ რამოდენიმე გამონაკლისი დამოწმებული) წერს გახლავთ სასწაულებრივი ფაქტები, ღმრთის განგებულების ჩარევა მორწმუნეთა ცხოვრებაში, როდესაც მძიმე ვითარების ან განსაკუთრებული შემთხვევის გამო (ვთქვათ, ღმერთს სურდა კონკრეტული ქრისტეანის განსაკუთრებული სიწმინდე ან მისი განსაკუთრებულობა მიენიშნებინა) აღსრულდება.

წმინდანთა ცხოვრებაში აღწერილია შემთხვევები, როდესაც პატარა ბავშვების მიერ თამაშობით აღსრულებულ ლიტურგიაზე გადმოსულა სულიწმიდის ცეცხლი და ეს ეპისკოპოსებს შეუნიშნავთ. ერთ ასეთ თამაშობით აღსრულებულ ნათლობაზე, რომელიც ბავშვობაში აღუსრულებია წმ. ათანასე დიდს და ზღვის ქვიშაში მოუნათლავს ვიღაც, ჭეშმარიტად მონათლულა და ეს წესად არ უნდა მივიღოთო, ბალსამონი გვმოძღვრავს. ამდენად გამონაკლისს ქმნის თვით ღმერთი და არა ადამიანი. სწორედ ღმრთის ნებაა როდის რას დაუშვებს და რა განზრახვით. რაც შეეხება ადამიანის მოღვაწეობას, მას უფლება არა აქვს წესით დადგენილი კანონს გამონაკლისი ჩაანაცვლოს (წინააღმდეგ შემთხვევაში ეკლესიაში ყოველივე აირევა და დაირღვევა). ამისი უფლება ჩვენთვის არავის მოუცია. ამიტომაც, წყალგადავლებითი ნათლობები, თუ ღმრთის შთაგონებით აღუსრულებიათ წმინდანთ, ეს არავითარ შემთხვევაში არ გვკარნახობს რომ თითქოსდა ასეთი უნდა იყოს ნათლისღების (ან რომელიმე საიდუმლოს აღსრულების ფორმა).

ამდენად, დამოწმებულ კატეხიზმოში მითითებული გამონაკლისი არის ადამიანის თვითნებობა და არა წმიდა მამათაგან გადმოცემული სწავლება. მამები ამას არსად გვასწავლიან. არსებობს მხოლოდ წმ. კვიპრიანეს მოწმობა და ისიც, როგორც ნახეთ, არავის აიძულებს მისი სწავლების მიღებას. ეს მისი კერძო შეხედულებაა, რაც ეკლესიამ უგულებელჰყო და არ მიიღო. სხვა წმიდა მამები მსგავსს არაფერს გვასწავლიან.

გამონაკლისის არსი სწორედ იმაშია, რომ ღმერთი საიდუმლოსთან ზიარების მოწადინეს უვსებს იმ დანაკლისს, რაც ამ საიდუმლოს აღსრულებისთვის არის აუცილებელი და რასაც გამოუვალ მდგომარეობაში ჩავარდნისას განიცდის ადამიანი. სწორედ ასეთ შემთხვევაში ანიჭებს მას უფალი ნუგეშს, და როგორც ღირსეულს, რწმენის ნაყოფთა სისავსეს აზიარებს უცილობლივ.

ეს ჭეშმარიტება დასტურდება წმ. მამებთან, მაგალითად, ღირ. იოსებ ვოლოკოლამელი თავის წიგნში "განმანათლებელი" (Просветитель) გადმოგვცემს ასეთ შემთხვევას: ერთ ღრმადმორწმუნე, ღვთისმოსავ და მართალ ერისკაც სურდა ბერად აღკვეცილიყო, მაგრამ ისე გარდაიცვალა, უკიდურესი სიდუხჭირის გამო ოცნება ვერ აისრულა. და აი, რაღაც შემთხვევის გამო საჭირო გახდა იმ საფლავის გახსნა, სადაც ის ესვენა და, ჰოი, საოცრებავ! წმიდა სამონაზვნო სამოსელით შემოსილი იხილეს იგი. სიკვდილის შემდეგ მიუღია ის, რასაც ამქვეყნად ასე შეჰნატროდა" (Преп. Иосиф Волоцкий. "Прпосетитель". Москва. 1993 г., сл. 11, гл. 1, стр. 285-286).

და ეს სრულიად ბუნებრივია, რამეთუ იმავე წმიდა მამის მოწმობით, ასე ბრძანებს წმ. მაკარი დიდი: "ვინც ეძებს და აკაკუნებს, უფლის სიტყვისამებრ, და მთელის მონდომებით, სულით და გულით, ვნებათაგან და ამაოებათაგან განშორებული, სიკვდილამდე დაუღალავად ითხოვს ღვთის წყალობას, ამდაგვარი მიიღებს სათხოვარს. და თუ ყოველივე ნაბრძანებს დაიცავს, მაგრამ, დიდი მონდომებისდა მიუხედავად, ღვთის მიუწვდომელი განგებულებით, - ვერ ეღირსება მადლს ამქვეყნად; - ასე გეტყვი შენ და გჯეროდეს, რაც არ ჰქონი აქ, - იქ მიიღებს უეჭველად!" (იქვე. 1. გვ. 286).

ასე, რომ თუ ღმერთი ხედავს ადამიანის რწმენას და გულმხურვალე მისწაფებას სულის განწმენდისა და ცხოვნებისკენ, უხვად მოუვლენს თავის მოწყალებას და გამოუთქმელ სიკეთეთა თანაზიარჰყოფს მას, ხოლო თუ ვინმე რწმენის გარეშე მიეახლება საიდუმლოს, ვერავითარ სიკეთეს ვერ ეღირსება, პირიქით, დაისჯება კიდეც. რამეთუ: "ითხოვდინ სარწმუნოებით და ნუ ორგულებითო" - ბრძანებს უფალი, - რამეთუ რომელი ორგულებდეს, მსგავს არს იგი ღელვასა ზღჳსასა, ქარითა აღძრულსა და მიმოტაცებულსა. ნუ ჰგონებნ კაცი იგი, ვითარმედ მო-რაჲმე-იღოს ღმრთისაგან" (იაკობი 1:6, 7).

საეკლესიო საიდუმლო მაგიური ქმედება არ არის; არავის მიენიჭება საღმრთო მადლი რწმენის გარეშე, ხოლო საღმრთო განგებულებით დაშვებულ გამონაკლის და განსაკუთრებულ შემთხვევებში, სადაც არის ღრმა რწმენა, მაგრამ შექმნილია ნაკლულევანება (მაგ. არ არის წყალი ნათლობისთვის, არ არის მღვდელი აღსარების მისაღებად, არ არის წმ. ძღვენი საზიარებლად და ა. შ.) საღმრთო შთაგონებითა და მადლით აღესრულება ყოველი. თუმცა ამგვარი გამოუვალი მდგომარეობიდან თავდაღწევის შემდეგ, პირველივე ხელსაყრელ შემთხვევაში, უნდა სრულყოს მორწმუნემ ეს ნაკლულევანება, რადგან ცოცხლად დარჩენილს არ მიეტევება საიდუმლოს სრულყოფილი სახის უგულებელყოფა.

განსაკუთრებულ შემთხვევაში დაშვებული გამონაკლისებით ნუ შევეცდებით უსჯულოების გამართლებას და გახსოვდეთ, რომ გამონაკლისის აყვანა კანონის რანგში და მისი საყოველთაო წესად დამკვიდრება თვით ჰბადებს უსჯულოებას.

მტკიცედ გახსოვდეთ ნაბრძანები: "იშვიათად მომხდარი ამბავი არასოდეს არ უნდა ჩავთვალოთ საეკლესიო კანონად" (კონსტანტინოპოლის წმ. ორგზისი კრების მე-17 კანონიდან).

(ციტატა) (afxazi): "ამასთან კვლავ გთხოვ მანახო უარყოფა დასხმითი წესით ნათლობისა და მისი შერაცხვა ერეტიკულად მსოფლიო კრების, ან რჯულისკანონის მიერ".

ძველმართლმადიდებელი - აფხაზ, მეგობარო, ასეთი წყარო შესაძლოა პირველ საუკუნეებში საერთოდ არც არსებობდა, რადგან ნათლობის ამგვარი ფორმა მაშინ მწვალებლებს საერთოდ არ დაუმკვიდრებიათ. ამკვიდრებდნენ ერთჯერ შთაფლვით ნათლობას, რომლის წინააღმდეგაც ჯერ კიდევ მოციქულთა დადგენილებებით გაილაშქრა ეკლესიამ. მაგრამ, მოგვიანებით, როდესაც ეს წესი ნელ-ნელა დამკვიდრდა ჯერ დასავლეთში, შემდეგ კი აღმოსავლეთშიც იწყო შემოსვლა, ეკლესიამ შესაბამისი რეაგირებაც მოახდინა. და დღემდე ახდენს.

მაგალითად, არსებობს მეტად საინტერესო დავა ლათინებთან ათონელი ბერებისა, რომლებსაც "კოლივადებს" უწოდებდნენ. მათგან ლათინობისა და მათი წყალგადასხმითი ნათლობის წინააღმდეგ საღვთისმეტყველო თხზულებები დაუწერიათ ნეოფიტე კაფსოკალივიტს ((1713 (?) - 1784), ათანასე პარიოსს (თუ არ ვცდები წმინდანაც არის შერაცხილი ბერძნული ეკლესიის მიერ) ((1721(2) - 1813) და ნიკოდიმოს მთაწმინდელს (ასევე წმინდანად არის შერაცხილი) (1749 - 1809).

ნეოფიტე კაფსოკალივიტს ჯერ კიდევ ათონზე ყოფნის პერიოდში (1759 წ.) დაუწერია საღვთო კანონთა მოკლე აღწერილობა, რომლებიც დღემდე არავის გამოუცია. ერთ ერთი ავტორი ამბობს, რომ მისი ხელნაწერის პოვნა შესაძლებელია ბუქარესტის მეცნიერებათა აკადემიაში (fol. 2a-1227) (იხ. C. Litzica, Catalogul Manuscriptelor Grecesti, Bucuresti, 1909, 150; Theodoritos monachos, Nomokanon Neophytou tou Kausokalybitou, Koinonia XVIII (1975), 197-206; Metallinos, op. cit. 16.). განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია ამ მხრივ ნიკოდიმოსის განმარტებები, რომელიც მან მოგვცა "პიდალიონში" და სადაც მას წყალდასხმითი "ნათლობა" უარყოფილი აქვს საღვთისმეტყველო თვალსაზრისით.

სამწუხაროდ, ამჯერად უნდა გავიდე, შემოვალ მოგვიანებით და გავაგრძელებ. იოანესთვის მაქვს პასუხი გასაცემი.
პატივისცემით: "ძველმართლმადიდებელი".

IOANE - (ციტატა) (jariskaci): "ბევრი ვერაფერი გავიგე მაგრამ ერთი რაამ მაინტერესებს, თუ ბოლომდე არ ჩახვედი ცყალში ესე იგი მონათლული არ ხარ?"

ამას ვუხსნით ამ პატივცემულ ადამიანს რომ რათქმა უნდა მონათლულია და ქართული ანდაზა რომ გავახსენოთ ფიცი მწამს ბოლო მაკვირვებსო, არ ჭრის მოგვყავს მაგალითები, ფაქტები მაგრამ არა და არაო გპირდებით თუ საჭიროება არ იქნება აღარ შეგაწუხებთ ზედმეტი პოსტებით.

afxazi - (ციტატა) (ძველმართლმადიდებელი): "აფხაზ, მეგობარო, ასეთი წყარო შესაძლოა პირველ საუკუნეებში საერთოდ არც არსებობდა, რადგან ნათლობის ამგვარი ფორმა მაშინ მწვალებლებს საერთოდ არ დაუმკვიდრებიათ. ამკვიდრებდნენ ერთჯერ შთაფლვით ნათლობას, რომლის წინააღმდეგაც ჯერ კიდევ მოციქულთა დადგენილებებით გაილაშქრა ეკლესიამ. მაგრამ, მოგვიანებით, როდესაც ეს წესი ნელ-ნელა დამკვიდრდა ჯერ დასავლეთში, შემდეგ კი აღმოსავლეთშიც იწყო შემოსვლა, ეკლესიამ შესაბამისი რეაგირებაც მოახდინა. და დღემდე ახდენს. მაგალითად, არსებობს მეტად საინტერესო დავა ლათინებთან ათონელი ბერებისა, რომლებსაც "კოლივადებს" უწოდებდნენ. მათგან ლათინობისა და მათი წყალგადასხმითი ნათლობის წინააღმდეგ საღვთისმეტყველო თხზულებები დაუწერიათ ნეოფიტე კაფსოკალივიტს ((1713 (?) - 1784), ათანასე პარიოსს (თუ არ ვცდები წმინდანაც არის შერაცხილი ბერძნული ეკლესიის მიერ) ((1721(2) - 1813) და ნიკოდიმოს მთაწმინდელს (ასევე წმინდანად არის შერაცხილი) (1749 - 1809)".

მეგობარო, იშვიათი ფაქტი არის ერთი და ორი შემთხვევა და არა ათი და მეტი. კვლავ ვიმეორებ, როდესაც არაერთი ფაქტია მომხდარი დასხმითი წესით ნათლობისა (მათ შორის აბსოლუტურად მშვიდ ვითარებაში მომხდარი), რატომ არ არის გაკეთებული არცერთი კომენტარი ამგვარი შემთხვევისა არათუ ერეტიკულობისა, არამედ უკიდურესი გამონაკლისობისა. შენ ამბობ, რომ მსოფლიო კრებათა ეპოქაში რაღაც გაურკვეველი დარჩა? ნუ ცდილობ ამ ფაქტების იშვიათ შემთხვევათა ჭრილში გადაყვანას.

(ციტატა) (ძველმართლმადიდებელი): "ბ-ნო აფხაზ, გამონაკლისთა კატეგორიები არსებობს. ის გამონაკლისები, რომლებზეც ბ-ნი ჭელიძე (და არა მარტო ის, არქიმ. რაფაელსაც აქვს ჩვენს წინააღმდეგ რამოდენიმე გამონაკლისი დამოწმებული) წერს გახლავთ სასწაულებრივი ფაქტები, ღმრთის განგებულების ჩარევა მორწმუნეთა ცხოვრებაში, როდესაც მძიმე ვითარების ან განსაკუთრებული შემთხვევის გამო (ვთქვათ, ღმერთს სურდა კონკრეტული ქრისტეანის განსაკუთრებული სიწმინდე ან მისი განსაკუთრებულობა მიენიშნებინა) აღსრულდება".

მანახე განმარტება, რომ მსგავსი არ უნდა გავიმეოროთ მშვიდ ვითარებაში? არ მინდა თეორიული და ზოგადი განმარტებები, რომ გამონაკლისი კანონი არ არის, გთხოვ პრაქტიკული მოწმობა მანახო იმისა, რომ ესა თუ ის მამა საუბრობდეს დასმითი წესის გამონაკლისობაზე და მის მშვიდ ვითარებაში მიუღებლობაზე. ან ვინ მიანიჭა მ ფაქტებს გამონაკლისები, ძალიან მაინტერესებს, მათი ცხოვრების აღმწერლებმა, თუ მსოფლიო კრებებმა. ცხადია, რომ ამგვარ შეფასებს მხოლოდ თქვენ იძლევით. როდესაც რაღაც მომხდარა, ისეთი რაც ზოგადი არ არის, ამაზე განმარტება გაკეთებულა და ვიცით, რომ ეს გამონაკლისი იყო და ის ყოველდღიურ ცხოვრებაში არ უნდა გაავიმეოროთ. ამ ფაქტების შეფასება კი ვინმემ მოახდინა. ძალიან გთხოვ ნუ მოგყავს მე-18, მე-19 და ასე შემდეგ განმარტებები, ისიც აბსოლუტურად სხვა კონტექსტში, კათოლიკურ ე.წ. პკურებასთან დაკავშირებით. აქ ჩვენ ვსაუბრობთ დასხმით წესზე, რომელიც ზემოთ ნახსენები წმინდანის ცხოვრებაშია ნაუწყები.

IOANE - (ციტატა) (ძველმართლმადიდებელი): "სამწუხაროდ, ამჯერად უნდა გავიდე, შემოვალ მოგვიანებით და გავაგრძელებ. იოანესთვის მაქვს პასუხი გასაცემი. პატივისცემით: "ძველმართლმადიდებელი".

არ დაკარგო დრო, მაინც არ დაგიბრუნებ პასუხს... ჩემი ჩათრევაც გინდა ხო პოლემიკაში?... (იმედია არ გწყინს, რომ გეხუმრები) ისედაც დრო არ მაქვს (ისე ჩვენ ეხლა აქ კი არ უნდა ვკამათობდეთ, "ცელქ" "იაღოველებს" უნდა ვცემდეთ ადეკვატურ პასუხებს, რომ ატყუებენ ხალხს). როცა აკადემიურად დამუშავებულ მასალებს განვათავსებთ შესაბამის საიტზე მიგითითებთ ხოლმე და თუ თქვენთვის საინტერესო ინფორმაციებს ნახავთ წაიკითხეთ და მიიღეთ სარგებელი, თუ არა და ბოდიშს გიხდით წინასწარ.

პ.ს. ვინც ამ თემას გაეცნობა მათ მინდა ორიოდე სიტყვით ავუხსნა შემდეგი გარემოება რომ, როგორ ფიქრობთ ამ ხალხს რა ადარდებს(ე. ი. "ძველმართლმადიდებლებს")? ის რომ ჩვენ ჭეშმარიტების გზაზე დაგვაყენონ და ჩვენი ბედი ანაღვლებთ? და უჭეშმარიტესი წესი რომელიც ჩვენვე გვაქვს სრული შთაფლვით ნათლობა ის "დაგვიწესონ"? არა, მაშ რა? მოყავთ მაგალითები, რომლის გაბათილებასაც ჩვენ როგორ ვიკადრებთ საკუთარი წესების წინააღმდეგ გავილაშქრებთ? არა და არც გვჭირდება არაფრის გაბათილება, ეს მათ ჭირდებათ რომ ჩვენი მაგალითები ფაქტები უარყონ ყველაფრის ხარჯზე, რადგან თუ ამას ვერ შეძლებენ ნიშნავს იმას, რომ ისინი არათუ ცხონების არამედ წარწყმედის გზაზე ატარებენ იმ ადამინებს, რომლებიც ენდო მათ და მეორედ ნათელიღეს. ამაშია მათი მთელი სადარდებელი, სანამ ჩვენ მათ ვაჩვენებთ რომ ის ნათლობა რომელიც მათ უკვე ჰქონდათ მიღებული იყო ჭეშმარიტი, მათი სინდისის ხმა ხომ არ მისცემს მოსვენების საშუალებას , რადგან თავადაც უწყიან, რომ ვინც მეორედ ნათელ იღოს იგი ქრისტეს მეორედ აცვავს ჯვარს. (წმ. იოანე ოქროპირი) ამიტომ უნდა დაუმტკიცონ უპირველესად საკუთარ თავს, რომ მათი პირველი ნათლისღება იყო ცდომილი, შინაგანი მღელვარება ჩაუცხრეთ და დაიმშვიდონ თავი, რომ იუდეველ ქრისტეს ჯვარმცმელებს არ უდგანან მხარში და იმ უდიდესი ცოდვის თანაზიარნი არ არიან. ამიტომ იბრძვიან უკანმოუხედავად, (არადა ქრისტეს სულგრძელების რწმენა რომ ჰქონდეთ მოციქულს მიბაძვადნენ, რომელმაც სასოება არ დაკარგა და სინანულით მომუშაკებულმა ისმინა უფლის სიტყვები "აძოვნე კრავნი ჩემი". ყოველივე ამის გათვალისწინებით რა სიტყვების კონტრარგუმენტების კორიანტელიც არ უნდა დავაყენოთ, მკითხველი მეტ სარგებელს ვერ მიიღებს. ვფიქრობ ამ საკითხთან დაკავშირებით საკმარისი მოსაზრებები გამოითქვა და ანტონი დიდს თანახმად თუ ზედმეტ ამაო კამათს თავს ავარიდებთ ურიგო არ იქნება. ჩემი გადასაწყვეტი არაა მაგრამ მე მოდერატორის ადგილზე თემას "ამოწურულად" მივიჩნევდი. გემშვიდობებით ხვალინდელი დღის სიხარულის მოლოდინში კეთილი სურვილებით, ღმერთმა მრავალს დაგვასწროს ყველა ერთად, ერთობით!

agmsarebeli - როგორც ყოველთვის პირდაპირ კითხვაზე არაპირდაპირი პასუხებია გაცემული. ისევ გიმეორებთ: რის გამო უშვებთ გეენიაში ადამიანს. ან ერთი თქვით ან მეორე ან ორივე ერთად. თამამად მიპასუხეთ ,მოსარიდებელი არაფერია. იმედია ახლა მაინც გამცემთ პირდაპირ პასუხს. დავუშვათ არაა ნათლობა პკურებითი წესით, თქვით, რომ ამის გამო. ან თქვით რომ სჯულის კანონის დარღვევის გამო ამ საკითხთან მიმართებაში. თქვით, გელოდებით...ნუ გაექცევით პირდაპირ კითხვას... ესეგი გეენიაში არ უშვებთ..გნებავთ ამის დამადასტურებელი ციტატა მოვიტანო, სადაც ამბობთ რომ უშვებთ?
jariskaci - (ციტატა): "უფრო დეტალურად".

არ მაინტერესებს უფრო დეტალურად. რადგან მე მწამს რასაც ჩვენი მამები აკეთებენ,.ასე რომ შენი უაზრო მტკიცებები არ მჭირდება. შენ ამბბო რომ ჩვენი დედა ეკლესია არაკანონიერად იქცევა?

Otherguy - ეს ქილიკი და უხეშობა რატომაა თემაში ხშირი? ეხება ჯარისკაცს და იოანეს უმეტესწილად... სხვა თემებშიც მახსოვს, შემოვიდოდა შუა პოლემიკის დროს ვიღაც, დაწერდა "უი ძველმართლმადიდებლები, რა ჯანდაბა უნდათ, ცოდოები არიან" და გავიდოდა...

რა ხდება ხალხო?

ძველმართლმადიდებელო და afxazi, ვიცი რომ ერთერთს მაინც გძულთ IV-V საუკუნეების დიდი მოღვაწე თეოდორე მოფსუესტიელი(ეპისკოპოსი და წმინდა იოანე ოქროპირის მეგობარი), მაგრამ საინტერესოა თავად ის რას წერს ნათლობაზე:

"და ამის შემდეგ, კატეხუმენი მიყვანილია წყლით სავსე აუზთან(გუბურასთან), რომელსაც მღვდელი აკურთხებს. ამის შემდეგ თავზე ხელს ადებს და ამბობს: 'ეს-და-ეს არის ნათელღებული სახელითა მამისათა და ძისათა და სულისა წმინდისათა.' წმინდა სამების სახელის ხსენების შემდეგ მას ჩაძირავს წყალში თავდახრილს. არსებობს სამგზის შთაფვლა როგორც არის სამი ჰიპოსტასი წმინდა სამებისა..." (თეოდორე მოფსუეტიელი - "ნათლობაზე")

ასევე თქვენის ნებართვით დავამატებ ორივესთვის საძულველ ეუნომიუს ქიზიკელზე(IV ს.) ისტორიკოსის(სოზომენეს) აღწერას: "ზოგი ამბობს, რომ ევნომიუსი იყო პირველი ვინც დაიწყო იმის მტკიცება, რომ ნათლისღება მხოლოდ ერთგზისი შთაფვლით უნდა მოხდეს, რის გამოც მან შერყვნა მოციქულთა ტრადიცია ჩვენამდე მოღწეული..." - საერთოდ არ ჩანს აქაც, რომ ვინმე პკურებით ნათლავს ვინმეს...

მე, როგორც ერესოლოგს, მხოლოდ მსურს საინტერესო სიახლე შემოვიტანო თქვენს საუბრებში თუ არ მიწყენთ, თუ თვლით რომ ამ თემაში ზედმეტი ვარ, გავალ...

პატივისცემით, ლაშა.

პ.ს. ისე ბერძნული სიტყვა "ბაპტიზო" ნიშნავს "დამარხვა"-ს და "შთაფვლა"-ს და არა პკურებას...

afxazi - (ციტატა) (Otherguy): "ვიცი რომ ერთერთს მაინც გძულთ IV-V საუკუნეების დიდი მოღვაწე თეოდორე მოფსუესტიელი".

დავიწყებ იქიდან, რომ მე ეს პიროვნება არ მძულს. ვაფასებ მის მოღვაწეობას და როლს საეკლესიო ისტორიაში. ზოგადად მე მრწამს და ვიზიარებ საეკლესიო პოზიციას იმასთან დაკავშირებით, რომ ბოლომდე ობიექტურობა უნდა შევინარჩუნოთ. კარგი აღვნიშნოთ, ცუდი კი ვუარყოთ.

(ციტატა) (Otherguy): "პ.ს. ისე ბერძნული სიტყვა "ბაპტიზო" ნიშნავს "დამარხვა"-ს და "შთაფვლა"-ს და არა პკურებას..."

თუ ჩვენს ბიბლიოთეკაში ამ თემასთან დაკავშირებულ სტატიას გადახედავ, ამ სიტყვის შესახებ ამომწურავ პასუხს მიიღებ. სამწუხაროდ რატომღაც არავინ არ კითხულობს მგონია, არადა უზომოდ საინტერესოა. მე ვურჩევდი ყველას, რომ დაკვირვებით და გულდასმით წაიკითხონ ეს სტატია. ვფიქრობ არასწორი დასკვნების გაკეთებისგან თავს შეიკავებს ყველა.

(ციტატა) (Otherguy): "ეს ქილიკი და უხეშობა რატომაა თემაში ხშირი? ეხება ჯარისკაცს და იოანეს უმეტესწილად..."

ჭკვიანი ბიჭი ხარ შენ ლაშა და ობიექტური უნდა იყო. ვერ ვუარყოფ იმას, რომ ხშირად მოთმინების სიმაღლეზე ვერ ვდგავართ, მაგრამ როდესაც ისმის სიბრაული საპირისპირო მხრიდან, რომ იქნებ გადაარჩინო შენი ოჯახი და შთაფვლით მოინათლო, არასწორ გზას ადგახარ და ა.შ. ძნელია უემოციოთ შეხედო ამას. არასოდეს არცერთი აპოლოგეტი არ აკეთებდა ამას, რადგან ამ ფორმით ვერაფერსაც ვერ გააგებინებ ადამიანს. არადა ძველმართლმადიდებელი ასე ცდილობს ჩვენს დარწმუნებას.

(ციტატა) (Otherguy): ""და ამის შემდეგ, კატეხუმენი მიყვანილია წყლით სავსე აუზთან(გუბურასთან), რომელსაც მღვდელი აკურთხებს. ამის შემდეგ თავზე ხელს ადებს და ამბობს: 'ეს-და-ეს არის ნათელღებული სახელითა მამისათა და ძისათა და სულისა წმინდისათა.' წმინდა სამების სახელის ხსენების შემდეგ მას ჩაძირავს წყალში თავდახრილს. არსებობს სამგზის შთაფვლა როგორც არის სამი ჰიპოსტასი წმინდა სამებისა..." (თეოდორე მოფსუეტიელი - "ნათლობაზე").

ასევე თქვენის ნებართვით დავამატებ ორივესთვის საძულველ ეუნომიუს ქიზიკელზე(IV ს.) ისტორიკოსის(სოზომენეს) აღწერას: "ზოგი ამბობს, რომ ევნომიუსი იყო პირველი ვინც დაიწყო იმის მტკიცება, რომ ნათლისღება მხოლოდ ერთგზისი შთაფვლით უნდა მოხდეს, რის გამოც მან შერყვნა მოციქულთა ტრადიცია ჩვენამდე მოღწეული..." - საერთოდ არ ჩანს აქაც, რომ ვინმე პკურებით ნათლავს ვინმეს..."

ისევ სტატიაზე მიგითითებ. მე ვერავინ ვერ დამარწმუნებს იმაში, რომ ლიტურგია ნაკლებ მნიშვნელოვანი ცნებაა. როგორ შეიძლება უმნიშვნელო იყოს ის, რაც მაცხოვრის ანდერძის აღსრულებას ემსახურება. რა ხდება ლიტურგიაზე? პური და ღვინო გარდაიქმნება რეალურ მაცხოვრის სისხლად და ხორცად (ამ შემთხვევაში იმ ადმაიანებს მივმართავ, ვისაც ამის სწამს). ამაზე დიდი საიდუმლო წარმოუდგენელია. გადავხედოთ ლიტურგიის ისტორიას. პირველ საუკუნეებში მოქმედებდა პეტრეს და იაკობის ლიტურგიები. მოგვიანებით ბასილი დიდმა დაწერა ახალი ლიტურგია, რამდენიმე წელი არ იყო გასული, რომ იოანე ოქროპირმაც ახალი ლიტურგია შემოგვთავაზა. იქნებ ვინმემ მოისურვოს და შეადაროს პეტრეს და იაკობის ლიტურგიები ან ბასილი დიდის ან იოანე ოქროპირის ლიტურგიებს. სხვაობა უზომოდ დიდია. ე.ი. I-IV ს-ში უკვე არსებობდა ლიტურგიის ოთხი სახე.

ეხლა ვნახოთ რას წერს წმ. ექვთიმე ათონელი მათ საპასუხოდ, რომლებმაც ამ ლიტურგიების შესახებ კითხვა გაუგზავნეს, თუ რომელი უნდა შევასრულოთ ეკლესიაში. საოცარია ექვთიმეს პასუხი (ის XI ს-ის მოღვაწეა), ტრადიციისამებრ ჩვენ იოანე ოქროპირის ლიტურგიას ვასრულებთ, რამდენიმეჯერ ბასილი დიდის ლიტურგიასაც, მაგრამ არ დავაშავებთ თუკი პეტრეს ან იაკობის ლიტურგიასაც შევასრულებთ ზოგჯერ. რადგან ერთიც, მეორეც, მესამეც და მეოთხეც საღვთოა.

ამ ფონზე კი როგორ უნდა დამაჯეროთ მე, რომ ნათლობ გამომსახველობითად უთუოდ ერთსახოვანი უნდა იყოს, რომ ის მხოლოდ შთაფლვით უნდა შესრულდეს. დასხმითი წესი კი მწვალებლობაა. ყველაფერს თავი დავანებოთ. მე ვეუბნები ადამიანს, რომ პირველ საუკუნეებში არაერთი ფაქტია დაფიქსირებული დასმითი წესით ნათლობისა. დაფიქსირებულია IV ს-ის დიდიწ მინდანების ცხოვრებაში აბსოლუტურად მშვიდ ვითარებაში აღსრულებული დასხმითი წესით ნათლობა. კვიპრიანე კართაგენელს თავი დავანებოთ, ამაზე საუბრობს გრიგოლ ნოსელი, ამაზეა საუბარი "ქართლის ცხოვრებაში", მიქაელ მოდრეკილის "იადგარში"...

და ყოველივე ამის ფონზე არცერთი განმარტება არ არის გაკეთებული ეკლესიის მხრიდან იმ ეპოქაში, როდესაც ყველაფერი განიმარტა და გადმოიცა სიტყვიერებაში. ვგულისხმობ I-VIII საუკუნეს, მსოფლიო კრებათა ეპოქას. ამ დროს კი მოპაექრე ამბობს, რომ ეს ყველაფერი იშვიათი ფაქტია და გამონაკლისად უნდა მივიჩნიოთ, გამონაკლისი კი ზოგადი წესი არ არისო. კი ბათონო ამ განმარტებას ვეთანხმები, მაგრამ როგორ არის იშვიათი და გამონაკლისი ათეულობით შემთხვევა, როგორ არის იშვიათად მომხდარი ფაქტი 13 ეპისკოპოსის მიერ აღსრულებული ნათლობა, რომელშიც შემდგომში ორი წმინდანი მონაწილეობდა. როგორ არის ეს იშვიათი ფაქტი, როცა არცერთი განმარტება არ ახლავს ამ ყოველივეს. მიუხედავად იმისა, რომ სვიმეონ მეტაფრასმა მეტაფრასული ტექსტი მოგვცა ამ ცხოვრებისა, ქართულად კი ორჯერ ითარგმნა.

მე ვთხოვ ოპონენტს, რომ წარმომიდგინოს კონკრეტული ფაქტი ამ საუკუნეებიდან, სადაც დაგმობილი იქნებოდა დასხმითი წესით ნათლობა და ერთადერთ მართებულ წესად მხოლოდ შთაფლვა იქნება დამტკიცებული. დამეთანხმებით ალბათ, რომ ნათლობა არ არის უმნიშვნელო რამ და მასზე ყოველ მხრივ ამომწურავი განმარტება უნდა იყოს მოცემული ამ ეპოქაში.ამის საპირისპიროდ კი რას ვხვდები: XVII, XVIII, XIX საუკუნეების მოწმობებს კათოლიკური ნათლობის წინააღმდეგ. ვინმეს გაურკვევია როგორ ასრულებდნენ კათოლიკები ნათლობას? ვშიშობ რომ არა და ამიტომაცაა ამ ეპოქის ციტატების სრულიად უაზროდ მოხმობა.

ძველმართლმადიდებელი - (ციტატა) (IOANE): "გარდა ამისა შენ რას გვთავაზობ რომ ჩვენი ეკლესიის მღვდელმსახურნი 20 საუკუნის დასაწყისში ჭეშმარიტ სარწმუნოებაზე იდგნენ? ხომ ნათელია რომ ჩვენს ეკლესიაში კანონიკური ნათლობის სახე ყოველთვის იყო? ნუთუ ერთი და იგივე ეკლესია ხან მადლმოსილია ხან შეუწყნარებელი. საბავშვო კამათი უფროა ვიდრე საკითხის ძიება."

ამ სამი შეკითხვიდან პირველი და მესამე ვერ გავიგე. 20-ე საუკუნის დასაწყისში საქართველოს ეკლესია უკვე მიერთებული იყო რუსეთის "მართლმადიდებელ" ეკლესიას, იყო ავტოკეფალია გაუქმებული და რუსულ ყაიდაზე გადაკეთებული. წყალპკურებითი ნათლობა აქ როდის შემოვიდა ამაზე პასუხის გაცემა ძნელია. რაც შეეხება მადლმოსილებას არაფერია უცნაური იმაში, რომ ერთი და იგივე ეკლესია "ხან მადლმოსილი" იყოს (მართლმადიდებლური პერიოდი) და "ხან შეუწყნარებელი" (ცთომილების პერიოდი). ბოლო პერიოდიდან გამოსვლა და მადლის დაბრუნება შესაძლებელია.

(ციტატა) (IOANE): "ჩვენმა პატივცემულმა "ძველმართლმადიდებელმა" (იმედია "" არ ეწყინება რადგან ძველიც და ამჟამუნდელიც და თუ უფალმა ინება საუკუნოდ და უკუნისამდე მართლმადიდებლები ჩვენ ვართ), ვფიქრობ ეკლესიის ისტორია არც თუ ისე კარგად უნდა იცოდეს, არც გეოგრაფია და არც მამათა ნაშრომები".

ძველმართლმადიდებელი - ჩემი ცოდნა-განათლების შეფასება პატრისტიკის და ეკლესიის ისტორიის სფეროში სუბიექტურია, რაც შეეხება გეოგრაფიას, შეგიძლიათ მიუმატოთ ფიზიკა-მათემატიკა, ასტრონომია, ბიზნესის მართვა, ტექნოლოგიები და ა. შ.

(ციტატა) (IOANE): "იქნებ გავიხსენოთ რატომ ვიღებთ სამგზისი წყლით ნათლობას, არა ქრისტესთან თანადაფვლით? მისი სიკვდილის მიმართ? და თუ ასეა მიცვალებულს, რომელსაც ეყრება მიწა სიკვდილისას, და ნათლობისას მღვდელი ეგრეთვე აღასრულებს მის ამსოფლისაგან სიკვდილს და სულერ გაცოცხლებას, რა განასვავებს ერთმანეთს?"

ძველმართლმადიდებელი - "ის, რომ სამგზისი შთაფლვა აუცილებელია საიდუმლოს შესასრულებლად, სრულ თანხმობაშია მის დოგმატურ არსთან. სამი შთაფლვით ჩვენ ვაღიარებთ ყოვლადწმიდა ღვთაების სამპიროვნების დოგმატს, რომელსაც მოვუწოდებთ ლოცვისას და არა მარტო ამას ვაღიარებთ ნათლობის საიდუმლოში, არამედ ქრისტეს აღდგომის საიდუმლოსაც, რომელიც არის ჩვენი ღმერთი და მაცხოვარი, რამეთუ სამი შთაფლვა და სამი აღმოსვლა წყლიდან, სიმბოლურად გამოსახავს მის სიკვდილს, დაფვლას და მესამე დღეს მკვდრეთით აღდგომას. მეტიც, წმიდა მამები გვასწავლიან, რომ ნათლობის ფორმა უბრალო სიმბოლო როდია, არამედ ყველაზე დიდი რეალობა, რადგან ნათელღებული საკუთარ თავზე განახორციელებს უფლის სიკვდილს. ანუ, მოსანათლავი ადამიანი თვითონაც კვდება და თანადაეფლვება ქრისტეს ნათლისღების წყლებში. აქედან კი იბადება კითხვა, მაშ როგორ შეიძლება ვინმე მოკვდეს და თანადაეფლეს უფალს წყლის გადასხმით ან მისხურებით?

ხოლო, თუ ვინმე წმ. ეკლესიის სწავლების საწინააღმდეგოდ მოისურვებს ნათელღებას პკურებით ან დასხმით, და არა ისე, როგორც ჩვენ წმიდა მამათაგან მიგვიღია, სამართლიანი და ჯეროვანი იქნება ამგვარმა დაწეროს ანდერძი და როგორც თავისი შეშლილი თავნებობისა და უგუნურების ლოგიკური გაგრძელება, მიუთითოს, რომ სიკვდილის შემდეგაც მიწაში სრულად კი არ დამარხონ, როგორც ეს კეთილგონიერ და ღვთისმოშიშ ქრისტეანებშია მიღებული, არამედ თავისი ფუჭი შეხედულებისამებრ, მიაყარონ რამდენიმე მუჭი მიწა და სადმე მიწის ზედაპირზე მიაგდონ უწმინდური მღრღნელებისა თუ ნადირის საჯიჯგნად და დემონთ დასაცინად, რადგან ნათლობასაც და სიკვდილსაც დამარხვა უწოდა ეკლესიამ. და თუკი ასევითარი არ ისურვებს ამგვარ დაკრძალვას, შეინანოს და თავისი მაცდური და გონებისდამაბნელებელი ქადაგება შეწყვიტოს" (ნათლისღების საიდუმლოს შესახებ. ათონელი ისიხასტი ბერების სწავლების მიმოხილვა წყალგადავლებით "ნათლობასთან" დაკავშირებით).

ეს მძაფრი სიტყვები მე არ მეკუთვნის ბ-ნო იოანე, არამედ ათონელ ბერებს, რომლებიც წინა პოსტებში დავიმოწმე და რომელთა გაგონებაც არ სურს აფხაზ.

(ციტატა) (IOANE): "მაგრამ მათთვის ვისაც სურს იყოს რჩეული რჯულით, რის გამოც ყველა მის ფერხთით დაეცემა, არ იცის რომ "მართალი სარწმუნოებითა სცხონდეს" და თუ კი ის თავის თავში არ ატარებს ქრისტეს, განა იუდეველებრ რჯულომიმდევრობა განამარლებს?"

ძველმართლმადიდებელი - პირველი, - მარტო სარწმუნოებით ცხოვნება (საქმეთა გარეშე) არის პროტესტანტული მწვალებლობა. მეორე, - თქვენ განიკითხავთ მეექვსე მსოფლიო კრების წმიდა მამებს, რომლებმაც საეკლესიო განწესებათა შესახებ (რომელიც მოგვიანებით ჩამოყალიბდა "დიდ სჯულისკანონად") ბრძანეს, რომ მათი საშუალებით "მორწმუნე ერები დატოვებენ ცუდი და მდაბალი ცხოვრების წესს და მიმართავენ უკეთეს და ამაღლებულ ცხოვრებას", ხოლო ღვთისმოყვარე მეფე იუსტინიანეს შეაგონებენ: "მათ (ანუ ერს - ძვმ.) საღვთო ბრძანებათა მცნებების დაცვა არწმუნე, რის შედეგადაც მკვდარი საქმეებისგან განშორებულნი გავცოცხლდებით".

ამავე მსოფლიო კრების მამებმა ნათლად და მკაფიოდ ბრძანეს: "ვადგენთ სიტყვის მსახურ თვითმხილველ მოციქულთაგან ჩვენთვის მოცემული სარწმუნოების შეუხებლად და უვნებლად დაცვას. შემდეგ სამას თვრამეტი წმიდა და ნეტარი მამისგან (მიღებულ კანონებს - ძვმ.)... ასევე ჩვენი მეფის დიდი თეოდოსის დროს ამ სამეუფო ქალაქში შეკრებილი 150 წმიდა მამის ქადაგებულ სარწმუნოებას დავამტკიცებთ... აგრეთვე ქალაქ ეფესოში ჩვენი მეფის თეოდოსი არკადის ძის დროს შეკრებილი ღვთივშემოსილი ჩვენი ორასი მამის მიერ დადებულ მოძღვრებებს..." ასვე "... ქალკედონში ჩვენი მეფის მარკიანეს დროს ექვსას ოცდაათი ღვთივსწავლული მამის" სწავლებებს... ჩვენ მათ დადგენილებას, როგორც სულის მიერ აღმოთქმულს ვაღიარებთ და მომდევნო თაობებსაც ვასწავლით... შემდეგ ცოტა ხნის წინ ნეტარხსენებული ჩვენი მეფის კონსტანტინეს დროს ამ სამეფო ქალაქში ჩატარებული წმიდა კრების სარწმუნოებას ვაღიარებთ... ხოლო მათ, რომლებმაც ჭეშმარიტების მართალი და წრფელი რჯული გარყვნეს, ... კეთილმსახურების მსჯავრით დავსჯით..."

"მოკლედ რომ ვთქვათ, ღვთის ეკლესიაში განბრწყინვებულ ქვეყნის მნათობი და ამქვეყნად ხსნის მტვირთველ კაცთა სარწმუნოების მტიცედ პყრობას და სოფლის აღსასრულამდე შეურყევლად და შეუცვლელად დატოვებას ვადგენთ და მათ მიერ ღვთივმოცემულ დაწერილსა და სჯულს მივიღებთ და შევიწყნარებთ, ხოლო მათ წიინააღმდგომს ყველას უკუვაგდებთ და შევაჩვენებთ, როგორც ჭეშმარიტების მტრებს, ღმერთზე ამაოდ გათავხედებულებს და სიცრუის ხმამაღლა მეტყველებს.

ხოლო ვინც კი პირველთქმნილ კეთილმსახურების სჯულს არ შეიტკბობს და არ შეუდგება, იქადაგებს და ხელს მიჰყოფს მის შებრუნებას და უკუღმა შეტრიალებას, შეჩვენებულ იყოს ზემოთ მოხსენებული წმიდა და ღმერთშემოსილი მამებისა და ქრისტეანტა კრებულისგან და ისინი როგორც უცხოები გაძევებულ და გაგდებულ უნდა იქნენ, რადგან ჩვენ არც არაფრის შემატებას და არც არაფრის დაკლებას ვიღებთ თავზე. ნუ გადავალთ სარწმუნოების პირველ განჩინებულ საზღვარს ან რომელიმე სიტყვას".

(VI მსოფლიო კრების 1-ლი კანონი. "დიდი რჯულისკანონი". საქ. საეკლ. კალენდ. 1987 წ. გვ. 310-312).

ვფიქრობ კომენტარი ზედმეტია!

(ციტატა) (IOANE): "ჩვენ არ შევეცდებით თქვენთან პოლემიკას, რადგან ეს არის თქვენი მიზანიც რომ პოლემიკაში ვიყოთ თქვენათ და ერთი და იგივეზე მრავალგზის გაცემულ პასუხზეც თავიდან ვისაუბროთ, რადგან ამით "საზრდოობთ", ამით გსურთ აქტუაკურობა საზოგადოებში".

ძველმართლმადიდებელი - ჩვენი მიზანი არის სულის ცხოვნება და არა თქვენთან პოლემიკა, - ეს ერთი. ჩვენ ვსაზრდოობთ ღვთის მადლით და არა "ერთი და იგივეზე მრავალგზის გაცემული პასუხებით", - ეს მეორე; და მესამე: ჩვენი ღვაწლის აზრი კი მდგომარეობს იმაში, რომ შევეწიოთ მოყვასთ სწორი და მაცხოვნებელი გზის პოვნაში. თუ თქვენ არ გჯერათ თქვენი ნება თქვენია, ჩვენ უბრალოდ საკუთარ მოვალეობას ვიხდით, - მოვალეობას ღმრთისა და მოყვასის სიყვარულის წინაშე.

თქვენს დანარჩენს სუბიექტურ და დამამცირებელ მოსაზრებებზე პასუხის გაცემა არ ღირს.

(ციტატა) (agmsarebeli): "როგორც ყოველთვის პირდაპირ კითხვაზე არაპირდაპირი პასუხებია გაცემული. ისევ გიმეორებთ: რის გამო უშვებთ გეენიაში ადამიანს. ან ერთი თქვით ან მეორე ან ორივე ერთად".

ძველმართლმადიდებელი - კიდევ ერთხელ გიმეორებთ, ბ-ნო აღმსარებელ, ჩვენ არავის ვუშვებთ გეჰენაში... ყველა ადამიანი თავისი საქმეების მიხედვით განისჯება ღმრთისგან და ან გეჰენაში შთავარდება ან ცათა სასუფეველში დაიმკვიდრებს სამარადისო ადგილს.

(ციტატა) (agmsarebeli): "იმედია ახლა მაინც გამცემთ პირდაპირ პასუხს. დავუშვათ არაა ნათლობა პკურებითი წესით, თქვით, რომ ამის გამო. ან თქვით რომ სჯულის კანონის დარღვევის გამო ამ საკითხთან მიმართებაში. თქვით, გელოდებით...ნუ გაექცევით პირდაპირ კითხვას..."

ძველმართლმადიდებელი - ჩვენ ამ კითხვას რამდენი ხანია პასუხი გავეცით, მაგრამ რაკიღა არ იშლით და დაბეჯითებით გვთხოვთ მის განმეორებას გეტყვით: წყალდასხმული ადამიანი ვერ ცხონდება! (ლაპარაკი არ არის იშვიათად მომხდარ ამბებზე, რომელიც ღმრთის ნებით იყო დაშვებული და ღმრთის განგებულების ქვეშაა).

(ციტატა) (jariskaci): "არ მაინტერესებს უფრო დეტალურად. რადგან მე მწამს რასაც ჩვენი მამები აკეთებენ,.ასე რომ შენი უაზრო მტკიცებები არ მჭირდება. შენ ამბბო რომ ჩვენი დედა ეკლესია არაკანონიერად იქცევა?"

ძველმართლმადიდებელი - თუ არ გაინტერესებთ ჩვენი დეტალური განმარტებები, რომელსაც "უაზროს" უწოდებთ და გწამთ ის რასაც მიჰყვებით, რაღას მეკითხებით? ჩვენი პასუხები ხომ ისეთივე "უაზრო" იქნება თქვენთვის, როგორც წინანდელი?

(ციტატა) (afxazi): "მეგობარო, იშვიათი ფაქტი არის ერთი და ორი შემთხვევა და არა ათი და მეტი. კვლავ ვიმეორებ, როდესაც არაერთი ფაქტია მომხდარი დასხმითი წესით ნათლობისა (მათ შორის აბსოლუტურად მშვიდ ვითარებაში მომხდარი), რატომ არ არის გაკეთებული არცერთი კომენტარი ამგვარი შემთხვევისა არათუ ერეტიკულობისა, არამედ უკიდურესი გამონაკლისობისა. შენ ამბობ, რომ მსოფლიო კრებათა ეპოქაში რაღაც გაურკვეველი დარჩა?ნუ ცდილობ ამ ფაქტების იშვიათ შემთხვევათა ჭრილში გადაყვანას".

ძველმართლმადიდებელი - ბ-ნო აფხაზ, შემთხვევის გამონაკლისობა ან იშვიათობა დამოკიდებულია არა სიმრავლეზე, არამედ დაკანონებული წესიდან გადახრაზე. ნათლობის გამონაკლისები და იშვიათად მომხდარი ამბები იმიტომაც იწოდებიან ასე, რომ ისინი განსხვავდებიან ნათლობის დაწესებული ფორმისგან, რაც წმ. მოციქულთა 50-ე კანონშია გადმოცემული.

(ციტატა) (afxazi): "გთხოვ პრაქტიკული მოწმობა მანახო იმისა, რომ ესა თუ ის მამა საუბრობდეს დასმითი წესის გამონაკლისობაზე და მის მშვიდ ვითარებაში მიუღებლობაზე. ან ვინ მიანიჭა მ ფაქტებს გამონაკლისები, ძალიან მაინტერესებს, მათი ცხოვრების აღმწერლებმა, თუ მსოფლიო კრებებმა. ცხადია, რომ ამგვარ შეფასებს მხოლოდ თქვენ იძლევით. როდესაც რაღაც მომხდარა, ისეთი რაც ზოგადი არ არის, ამაზე განმარტება გაკეთებულა და ვიცით, რომ ეს გამონაკლისი იყო და ის ყოველდღიურ ცხოვრებაში არ უნდა გაავიმეოროთ. ამ ფაქტების შეფასება კი ვინმემ მოახდინა.ძალიან გთხოვ ნუ მოგყავს მე-18, მე-19 და ასე შემდეგ განმარტებები, ისიც აბსოლუტურად სხვა კონტექსტში, კათოლიკურ ე.წ. პკურებასთან დაკავშირებით. აქ ჩვენ ვსაუბრობთ დასხმით წესზე, რომელიც ზემოთ ნახსენები წმინდანის ცხოვრებაშია ნაუწყები".

ძველმართლმადიდებელი - ბ-ნო აფხაზ, თქვენ არცერთხელ იმოწმებთ თუ რომელი საეკლესიო კრება ან წმიდა მამა გვასწავლის წყალდასხმით ან წყალპკურებით ნათლობას, ჩვენგან კი დაჟინებით ითხოვთ უცნაურ მოთხოვნებს. მინდა გითხრათ, რომ წყალგადავლებითი ნათლობა ფართოდ გავრცელდა XI-XIII საუკუნეებში, ამ პერიოდიდან იწყება ძირითადად მამათა მოწმობებისა და საეკლესიო დადგენილებების მიღება ნათლობის მსგავის გაუფასურების წინააღმდეგ. მაგალითად, ფორმულა ბერძნული კურთხევანიდან, რომელიც არსენ იყალთოელმაც შეიტანა თავის "დოგმატიკონში" და რომელიც მონოფიზიტების წინააღმდეგ არის მიმართული, ბრძანებს: "ვინცა ვინ არა ნათელს-სცეს სამითა შთაყოფითა სახელსა ზედა მამისა და ძისა და სულისა წმიდისასა, შეჩუენებულ იყავნ!"

იგივეა ნათქვამი წმ. მოციქულთა 50-ე კანონში. ეს ფორმულა გამორიცხავს ნათლობის ყოველგვარ სხვა ფორმას შთაფვლის გარდა. სხვა შემთხვევაში, თუ დასხმითი წესი კანონიკური წესია, მაშინ ამავე განწესებებში, დასხმითი წესის დარღვევის ან უარყოფის დასაცავად, უნდა მოეხსენებინათ ეს წესიც, როგორც შთაფლვის თანასწორი და სრულიად მართებული. ჩვენ არ ვიცით საეკლესიო კრება ან წმიდა მამა, რომელიც ან განმარტავს დასხმითი წესის საღვთისმეტყველო შინაარსს (შთაფვლისგან განსხვავებით) ან იცავს მას კანონიკური განწესებით. ამის შემდეგ, ვის შეუძლია დაგვარწმუნოს, რომ სულის ცხოვნების ისეთ უმნიშვნელოვანეს საკითხში, როგორც ნათლისღებაა უნდა მივიღოთ ესოდენ საეჭვო და არაკანონიკური წესი?!

(ციტატა) (afxazi): "ძალიან გთხოვ ნუ მოგყავს მე-18, მე-19 და ასე შემდეგ განმარტებები, ისიც აბსოლუტურად სხვა კონტექსტში, კათოლიკურ ე.წ. პკურებასთან დაკავშირებით. აქ ჩვენ ვსაუბრობთ დასხმით წესზე, რომელიც ზემოთ ნახსენები წმინდანის ცხოვრებაშია ნაუწყები".

ძველმართლმადიდებელი - მნიშვნელობა არა აქვს რომელი მწვალებელი დაარღვევს ნათლობის ან სხვა საიდუმლოს, დასხმითი წესი არ წარმოაჩენს უფლის სამდღიანი დაფლვის სახეს, მასში ადამიანი ვერ თანადეფლება უფალს სიკვდილში, როგორც ამას მოც. პავლე ბრძანებს, შედეგად ის ვერ არის სამდღიანი სიკვდილისა და შემდგომი აღდგომის გამომხატველი, ამიტომაც, ის არის შეუწნყარებელი.

გარდა ამისა, მინდა გკითხოთ, რატომ არის მიუღებელი თქვენთვის გვიანდელი საუკუნეების მოღვაწეთა განმარტებები (თანაც თქვენი ეკლესიის წმინდანების)? როგორ გავიგოთ მათი უარყოფა? ან როგორ არის შესაძლებელი ეკლესიის ავტორიტეტულ ხმად მხოლოდ ძველი საუკუნეები მივიჩნოთ, ხოლო ამ ძველი საუკუნეების ხმის დამამტკიცებელი და გამაგრძელებელი მოსაგრენი უგულებელვყოთ? მომიტევეთ და, ასეთი ეკლესიოლოგია არ მესმის.

afxazi - (ციტატა) (ძველმართლმადიდებელი): "მაგალითად, ფორმულა ბერძნული კურთხევანიდან, რომელიც არსენ იყალთოელმაც შეიტანა თავის "დოგმატიკონში" და რომელიც მონოფიზიტების წინააღმდეგ არის მიმართული, ბრძანებს: "ვინცა ვინ არა ნათელს-სცეს სამითა შთაყოფითა სახელსა ზედა მამისა და ძისა და სულისა წმიდისასა, შეჩუენებულ იყავნ!""

ეს ფრაზა მოიტანე სრული კონტექსტით, ყოველგვარი კომენტარების გარეშე. ანუ გთხოვ ის ადგილი მანახო არსენის ”დოგმატიკონიდან”, სადაც ეს ფრაზაა გაჟღერებული.

(ციტატა) (ძველმართლმადიდებელი): "იგივეა ნათქვამი წმ. მოციქულთა 50-ე კანონში. ეს ფორმულა გამორიცხავს ნათლობის ყოველგვარ სხვა ფორმას შთაფვლის გარდა".

ამასთანავე გთხოვ მითითებული კანონიც არსენ იყალთოელის თარგმანით მოიტანო.

(ციტატა) (ძველმართლმადიდებელი): "ბ-ნო აფხაზ, თქვენ არცერთხელ იმოწმებთ თუ რომელი საეკლესიო კრება ან წმიდა მამა გვასწავლის წყალდასხმით ან წყალპკურებით ნათლობას".

საქმეც ესაა ჩემო კარგო რომ ორივე ეს წესი არსებობდა ტრადიციაში და არანაირ პრობლემას არ წარმოადგენდა.

(ციტატა) (ძველმართლმადიდებელი): "გარდა ამისა, მინდა გკითხოთ, რატომ არის მიუღებელი თქვენთვის გვიანდელი საუკუნეების მოღვაწეთა განმარტებები (თანაც თქვენი ეკლესიის წმინდანების)? როგორ გავიგოთ მათი უარყოფა? ან როგორ არის შესაძლებელი ეკლესიის ავტორიტეტულ ხმად მხოლოდ ძველი საუკუნეები მივიჩნოთ, ხოლო ამ ძველი საუკუნეების ხმის დამამტკიცებელი და გამაგრძელებელი მოსაგრენი უგულებელვყოთ? მომიტევეთ და, ასეთი ეკლესიოლოგია არ მესმის".

მე არ მითქვამს, რომ მიუღებელია. მიუღებელი ჩემთვის ამ ციტატების უმართებულო კონტექსტში დამოწმებაა.

(ციტატა) (ძველმართლმადიდებელი): "მნიშვნელობა არა აქვს რომელი მწვალებელი დაარღვევს ნათლობის ან სხვა საიდუმლოს, დასხმითი წესი არ წარმოაჩენს უფლის სამდღიანი დაფლვის სახეს, მასში ადამიანი ვერ თანადეფლება უფალს სიკვდილში, როგორც ამას მოც. პავლე ბრძანებს, შედეგად ის ვერ არის სამდღიანი სიკვდილისა და შემდგომი აღდგომის გამომხატველი, ამიტომაც, ის არის შეუწნყარებელი".

შენ გინდა მითხრა, რომ ადამიანი ნათლისღებისას პირდაპირი გაგებით კვდება?

ძველმართლმადიდებელი - (ციტატა) (afxazi): "ვერ ვუარყოფ იმას, რომ ხშირად მოთმინების სიმაღლეზე ვერ ვდგავართ, მაგრამ როდესაც ისმის სიბრაული საპირისპირო მხრიდან, რომ იქნებ გადაარჩინო შენი ოჯახი და შთაფვლით მოინათლო, არასწორ გზას ადგახარ და ა.შ. ძნელია უემოციოთ შეხედო ამას. არასოდეს არცერთი აპოლოგეტი არ აკეთებდა ამას, რადგან ამ ფორმით ვერაფერსაც ვერ გააგებინებ ადამიანს. არადა ძველმართლმადიდებელი ასე ცდილობს ჩვენს დარწმუნებას".

ბ-ნო აფხაზ, ჩვენი სიბრალული თქვენს მიმართ, გამომდინარეობს ჩვენი დამოკიდებულებიდან და რწმენიდან ნათლისღების საიდუმლოს აღსრულებისადმი. და ამაში არაფერი გვიგულისხმია თქვენი შეურაცხმყოფელი. წმიდა მამათა თხზულებებშიც მრავლად არის მოწოდება გზასაცდენილ ადამიანთა მოქცევისკენ. მართალია, მე წმიდა მამებს ვერ შევედრები, მაგრამ მათ მიერ ნაქადაგევი მაგალითებით ვმოქმედებ. პირადად ჩემი თქვენდამი დამოკიდებულება, რომელიც, თუ შეატყვეთ არის მოწიწებითი და პატივისცემით აღვსილი, განპირობებულია ჩემი მრწამსობრივი პოზიციიდან და ვფიქრობ ეს თქვენთვის კარგად უნდა იყოს გასაგები.